Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου 2013

Ο χαμαιλεοντισμός της Μαρίν Λεπέν

Tου Πέτρου Παπακωνσταντίνου
Στέλεχος του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου επί ηγεσίας Ζαν Μαρί Λεπέν, ο Ιβ Μπλο εξανίσταται με τα καμώματα της κόρης του 85χρονου πολιτικού: «Η Μαρίν Λεπέν είναι η τελευταία μαρξίστρια στη Δύση», γράφει με αφορμή το τελευταίο βιβλίο της, για να προσθέσει: «Οι ψηφοφόροι της, που ανησυχούν για τη μετανάστευση και την ασφάλεια, θα εκπλαγούν με το χάσμα ανάμεσα στις δικές τους αγωνίες και τις αναζητήσεις της Κόκκινης Μαρίν»!

Παρά την εξόφθαλμη υπερβολή τους, οι αντιδράσεις του Μπλο έχουν μια ορισμένη βάση. Στην προσπάθειά της να διευρύνει περαιτέρω την εκλογική βάση του Εθνικού Μετώπου, πέρα από το 18% που απέσπασε στις περυσινές προεδρικές εκλογές, η Μαρίν Λεπέν εμφανίζει ένα περισσότερο δημοκρατικό προσωπείο, αποστασιοποιείται από ακραίες ρατσιστικές θέσεις και καταφεύγει συστηματικά στην κοινωνική δημαγωγία, με ιδεολογικά δάνεια ακόμη και από τη μαρξιστική Αριστερά.

Επιδιώκοντας να γίνει αποδεκτή από τις γαλλικές ελίτ ως ισότιμος πολιτικός παίκτης, η Μαρίν Λεπέν διαφοροποιήθηκε από τον αντισημιτισμό του πατέρα της, ο οποίος είχε δηλώσει κάποτε ότι οι θάλαμοι αερίων αντιπροσωπεύουν «μια υποσημείωση της Ιστορίας». Αντίθετα, η Μαρίν Λεπέν δήλωσε πρόσφατα, στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον ηγέτη της ολλανδικής Ακροδεξιάς, Χερτ Βίλντερς: «Δεν έχω τίποτα εναντίον του κράτους του Ισραήλ». Ο νέος ρατσισμός της Μαρίν Λεπέν έχει όχι φυλετικό, αλλά πολιτικό περιεχόμενο και στρέφεται εναντίον όχι των Εβραίων, αλλά των μουσουλμάνων μεταναστών. Από την πλευρά του, ο Βίλντερς, με το κόμμα του οποίου το Εθνικό Μέτωπο σχημάτισε ενιαίο μπλοκ ενόψει των ευρωεκλογών, χαρακτηρίζει δημοσίως τους μουσουλμάνους «γουρούνια» και χρηματοδοτείται από το Middle East Forum, φιλοϊσραηλινό ίδρυμα που εδρεύει στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ.

Αλλά εκεί που η μεταμόρφωση του Εθνικού Μετώπου αποκτά οβιδιακές διαστάσεις, είναι στο κοινωνικό ζήτημα. Ξεφυλλίζοντας το τελευταίο βιβλίο της Μαρίν Λεπέν, έχει κανείς ώρες ώρες την αίσθηση πως διαβάζει κείμενο μαρξιστή κοινωνιολόγου. Καυτηριάζει τον «ούλτρα φιλελευθερισμό» ως «ιδεολογία μιας κυρίαρχης, παγκοσμιοποιημένης τάξης, γέννημα ενός αχαλίνωτα φιλελεύθερου καπιταλισμού, ο οποίος υπηρετεί τα συμφέροντα μιας ολιγαρχίας». Με εξόχως βλάσφημες, για τα πολιτικά ήθη της παραδοσιακής Δεξιάς, εκφράσεις χαρακτηρίζει το κατά Ανταμ Σμιθ «αόρατο χέρι της αγοράς» ως «το Αγιο Πνεύμα της νεοφιλελεύθερης θεολογίας». Στη βιτριολική κριτική της εναντίον της παγκοσμιοποίησης επιστρατεύει, πέραν του Ντε Γκωλ και του Ρούζβελτ, τον Οργουελ, τον Μπρεχτ και τον Μαρξ.

Ο Ζαν Μαρί Λεπέν ίδρυσε το Εθνικό Μέτωπο ως κατεξοχήν κόμμα των ελεύθερων επαγγελματιών και των μικρών επιχειρήσεων, που πιέζονται από τους φόρους και εχθρεύονται το κοινωνικό κράτος. Εθνικιστής στην εξωτερική πολιτική και ρατσιστής στο κοινωνικό πεδίο, παρέμενε κατά βάση νεοφιλελεύθερος στην οικονομική του φιλοσοφία και δεν έκρυβε τον θαυμασμό του για τον Ρόναλντ Ρέιγκαν. Αντίθετα, η Μαρίν Λεπέν υπερασπίζεται «ένα ισχυρό κράτος, που θα βάλει χαλινάρι στο χρηματιστικό κεφάλαιο και στην κερδοσκοπία», θα εθνικοποιήσει τις προβληματικές τράπεζες και θα αναλάβει τον «στρατηγικό σχεδιασμό» της οικονομίας, επαναφέροντας την προβληματική του Σαρλ ντε Γκωλ. Ξεπερνώντας το Κομμουνιστικό Κόμμα Γαλλίας στην κριτική έναντι της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Μαρίν Λεπέν τάσσεται ευθέως υπέρ της εξόδου από το ευρώ –κατά προτίμηση, μαζί με την Ελλάδα, την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και το Βέλγιο– και της προσφυγής σε μέτρα προστατευτισμού για τόνωση της ανάπτυξης.

Εξοδος από το ΝΑΤΟ


Τον διεμβολισμό της κοινωνικής βάσης τόσο των Γκωλικών όσο και της Αριστεράς διευκολύνουν και οι θέσεις της στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Τάσσεται υπέρ της εξόδου της Γαλλίας από το ΝΑΤΟ και επιδιώκει την αποκατάσταση της γεωπολιτικής ανεξαρτησίας της χώρας έναντι των ΗΠΑ. Επιπλέον, η Μαρίν Λεπέν προτείνει μια προνομιακή εταιρική σχέση της Γαλλίας με τη Ρωσία, καυτηριάζοντας τη «δαιμονοποίηση της Ρωσίας από την Ε.Ε. σύμφωνα με τις επιθυμίες των ΗΠΑ».

Κάτω από το βερνίκι της κοινωνικής και πατριωτικής δημαγωγίας, όμως, ο αντιδραστικός πυρήνας του Εθνικού Μετώπου διατηρείται ακέραιος. Η Μαρίν Λεπέν παραμένει σκληροπυρηνική όσο και ο πατέρας της σε ζητήματα «νόμου και τάξης», τοποθετείται εναντίον των αμβλώσεων και πνέει τα μένεα κατά της νομιμοποίησης των γάμων μεταξύ ομοφυλοφίλων. Οσο για το μεταναστευτικό, οι θέσεις της δεν απέχουν πολύ από εκείνες της Χρυσής Αυγής – όταν, για παράδειγμα, προτείνει να δίνονται όλες οι κοινωνικές παροχές «μόνο σε Γάλλους» ή να υποχρεωθούν νομοθετικά οι επιχειρήσεις να προτιμούν Γάλλους στις προσλήψεις, όταν πρόκειται για υποψηφίους αναλόγων προσόντων.

Γεγονός είναι ότι οι ιδεολογικές ακροβασίες της Μαρίν Λεπέν αποδίδουν πολιτικά, επιτρέποντας στο Εθνικό Μέτωπο να ελπίζει ότι από παρίας της γαλλικής πολιτικής ζωής θα αναδειχθεί σε ηγεμονική δύναμη στον χώρο της Δεξιάς, εκτοπίζοντας το γκωλικό κόμμα UMP που παραπαίει, και ότι η Μαρίν Λεπέν θα διεκδικήσει με αξιώσεις την προεδρία το 2017, απέναντι στον σοσιαλιστή Φρανσουά Ολάντ, η δημοτικότητα του οποίου κατακρημνίζεται στα Τάρταρα. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις για τις ευρωεκλογές του 2014 φέρνουν το Εθνικό Μέτωπο στην πρώτη θέση με ποσοστό 24% έναντι 22% του UMP και 19% των Σοσιαλιστών.

Υπό το κράτος πανικού για την άνοδο της Ακροδεξιάς, οι Σοσιαλιστές αρχίζουν να συζητούν σενάρια για αλλαγή του εκλογικού νόμου σε αναλογική κατεύθυνση. Ωστόσο, παρόμοια τεχνάσματα είναι αμφίβολο αν καταφέρουν να αναχαιτίσουν την εντεινόμενη «λεπενοποίηση της κοινωνίας». Οπως επισημαίνει στην εφημερίδα Le Monde ο έγκυρος κοινωνιολόγος Μισέλ Βιβιορκά, μια τέτοια εξέλιξη «θα μετατρέψει την πολιτική κρίση της Αριστεράς σε ηθική κρίση... Στις επικρίσεις που ήδη αφθονούν, θα προστεθεί η ηθική κατακραυγή: Ντροπή σε όσους δεν βρίσκουν άλλον τρόπο για να κρατηθούν στην εξουσία»!

Ιnfo
- Marine Le Pen, «Pour que vive la France», Jacques Grancher, Paris, 2012.
-Michel Wieviorka, «Front National, entre extrémisme, populisme et démocratie», Maison des Sciences de l’homme, 2013.
-Guy Hermet, «Les populismes dans le monde», Fayard, 2001.
-Eric Dupin, «Acrobaties doctrinales au Front national», Le Monde Diplomatique, avril 2012.

Δεν υπάρχουν σχόλια :