Σάββατο 2 Ιουνίου 2012

Το μόνο πράγμα που πρέπει να φοβόμαστε είναι ο ίδιος ο φόβος*

Του Δημήτρη Μητρόπουλου.

Φαίνεται ανεξάρτητη και αρκετά σίγουρη για τον εαυτό της η Π.Κ. 
Ακούστε τι απάντησε όταν τη ρωτήσαμε αν γνώρισε ποτέ τον φόβο...

Να η απάντηση
Δεν τον γνώρισα και μη με ρωτάτε γι’ αυτό το θέμα σας παρακαλώ,
είμαι ευαίσθητη σε αυτό το θέμα...

Στο τραγούδι Πεχλιβάνης του Θανάση Παπακωνσταντίνου ο παραπάνω διάλογος είναι μέρος της εισαγωγής. Στο δράμα που ζει ο ελληνικός λαός, θα μπορούσε να ήταν η απάντηση ενός ολόκληρου λαού. Σίγουρη και με αίσθηση αυτοπεποίθησης, αλλά στην ουσία μια φοβισμένη απάντηση.

   Σωστά ο ΣΥΡΙΖΑ στο πρόσφατο προεκλογικό σποτ εστιάζει και αντιπαρατίθεται στον φόβο. Τον Απρίλη του 2010 έπρεπε να μπούμε στο ΔΝΤ. Αλλιώς θα χρεοκοπούσαμε, θα πηγαίναμε στην δραχμή και θα είχαμε υποτίμηση εισοδημάτων 40%. Όσο έχουμε σήμερα. Την ίδια περίοδο όποιος μίλαγε για διαγραφή του χρέους αντιμετωπιζόταν από τον κ. Παπακωνσταντίνου και τον ΓΑΠ σαν ανεύθυνος, αριστεριστής και λαϊκιστής. Διαγραφή χρέους έγινε. Πέρυσι στις πλατείες και με την διαμαρτυρία ενάντια στο μεσοπρόθεσμο τα ίδια. Ο φόβος της χρεοκοπίας, της εξόδου από την ευρωζώνη και η δραχμή. Με το δεύτερο μνημόνιο τα ίδια. Τώρα με την απειλή του ΣΥΡΙΖΑ να αναλάβει την διακυβέρνηση και να καταργήσει το Μνημόνιο ξανά τα ίδια. Κάθε φορά η ίδια απειλή. Θα βγούμε από το ευρώ. Και μετά; Χάος! Κόλαση! Χρεοκοπία! Απομόνωση! Δραχμή! Το πότε θα εμφανιστεί ο Βελζεβούλ της εξόδου από το ευρώ δεν είναι δύσκολο να το μαντέψει κανείς. Ότι παρουσίαζαν ως καταστροφή, σε λίγους μήνες το έκαναν οι ίδιοι. Εσωτερική υποτίμηση και πτώση εισοδήματος, διαγραφή χρέους, σήμερα έξοδο από την ευρωζώνη.

   Η πρόσφατη κομπογιαννίτικη έκθεση της ΕΤΕ, οι παραγγελιές του δωσίλογου Παπαδήμου για δηλώσεις τρόμου του Μπαρόζο, η ανατριχίλα της Τρέμη «το να βγούμε από το ευρώ μπορεί να παρομοιαστεί μόνο με πυρηνικό όλεθρο», ο πόλεμος του προέδρου του ΣΕΒ ενάντια «στην κατοχική δραχμή» δείχνουν τον τρόμο των ίδιων γι’ αυτό που έρχεται έτσι κι αλλιώς αλλά και την προσπάθειά τους να το διαχειριστούν οι ίδιοι μέσω του φόβου. Το ευρώ και η ευρωζώνη δεν είναι βιώσιμα. Το αν θα βγει πρώτη η Ελλάδα ή η Ισπανία ή η Γερμανία έχει σημασία. Αλλά αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι να γίνει μια σοβαρή συζήτηση στην Ελλάδα για το πως λύνουμε αυτό το πρόβλημα. Και όχι να κάνουμε ότι δεν υπάρχει. Και μάλιστα η πίστη σε κάτι που καταρρέει να γίνεται κεντρικό προεκλογικό σλόγκαν (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ). Ας σταματήσουμε να μιλάμε για την ευρωζώνη σαν να είναι ο παράδεισος ή το θωρηκτό που θα μας προστατεύσει ή η μεγάλη Μαμά και ας συζητήσουμε λίγο πιο λογικά και ουσιαστικά. Ας ξεκινήσουμε από μερικές «λογικοφανείς» παραδοχές απέναντι στους πιο γνωστούς φόβους-μύθους:

«Αν φύγουμε από το ευρώ θα γίνουμε χώρα της Αφρικής και θα απομονωθούμε». 

   Στο ευρώ είναι 17 χώρες από τις 27 της Ευρωζώνης. Υπάρχουν ευρωπαϊκές χώρες που δεν είναι ούτε στην Ε.Ε., ούτε στην ευρωζώνη (Τουρκία, Ισλανδία, Νορβηγία, Ελβετία) και είναι πολύ καλύτερα από χώρες που είναι στην ευρωζώνη (Σλοβακία, Εσθονία) ή από χώρες που είναι στην Ε.Ε. (Βουλγαρία, Ρουμανία). Υπάρχουν χώρες της Ε.Ε. που δεν συμμετέχουν στην ευρωζώνη (Ηνωμένο Βασίλειο, Σουηδία, Δανία). Η βασανιστική παραμονή μας στην ευρωζώνη με οποιοδήποτε τίμημα δεν μας κάνει πιο ευρωπαίους από τους Δανούς ή τους Ισλανδούς, ούτε το ευρώ είναι συνώνυμο της ανάπτυξης και της ευημερίας. Αυτός ο μύθος έχει καταρρεύσει. Ούτε ισχύει από πουθενά ότι όταν μια χώρα δεν συμμετέχει στην ευρωζώνη, απομονώνεται διπλωματικά, εμπορικά, οικονομικά κοκ.

«Αν φύγουμε από το ευρώ θα γυρίσουμε στην δεκαετία του 70, σε μεγάλη φτώχεια, ανεργία, καταστροφή της ελληνικής οικονομίας».

    Είναι ερώτημα αν πριν 35 χρόνια είχαμε τους μισούς νέους άνεργους. Αν είχαμε τόσες αυτοκτονίες. Αν είχαμε τόσα λουκέτα. Αν είχαμε τόση απελπισία. Αν είχαμε τέτοια καταστροφή και ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου. Αν είχαμε τέτοια απότομη μείωση εισοδήματος. Αν είχαμε τόσους εργαζόμενους απλήρωτους για μήνες. Τα προγράμματα ΝΔ-ΠΑΣΟΚ μας λένε ότι αυτή η καταστροφική πορεία είναι μονόδρομος γιατί «έτσι επιβάλλουν οι διεθνείς δεσμεύσεις μας» και οι «σύμμαχοι» στην ευρωζώνη. Η επιλογή είναι δικιά μας. Θα τις σεβαστούμε ή όχι; Αν όχι, η επιστροφή σε ένα δικό μας νόμισμα δεν θα φέρει από μόνο του την άνοιξη. Πιθανά θα συνεχίσει και η ίδια κατηφόρα για κάποιο διάστημα. Εξαρτάται από τις πολιτικές που θα ασκηθούν. Όμως αυτό το «εξαρτάται», η δυνατότητα επιλογής, ο διαφορετικός δρόμος δεν υπάρχει εντός ευρωζώνης. Είναι στο χέρι μας αν θα μπορέσουμε, στηριγμένοι στις δικές μας δυνάμεις, να αναγεννήσουμε την κοινωνία και την οικονομία. Με δεδομένο το πρώτο σοκ που θα έχει μια τέτοια μετωπική σύγκρουση με δανειστές και ευρωπαϊκό κέντρο. Ναι εκτός ευρωζώνης, θα γυρίσουμε στο ‘70, όσον αφορά τον καταναλωτισμό, τον εύκολο πλουτισμό, τον ατομισμό και πολλά άλλα προβλήματα. Θα πρέπει να βρούμε διαφορετικά πρότυπα, τρόπους συμβίωσης και αξίες. Δεν θα γυρίσουμε όμως στο ‘40 όσον αφορά την ανεργία, την πείνα, την απελπισία, την διάλυση των κοινωνικών υποδομών (νοσοκομεία, σχολεία), όπως γυρνάμε τώρα ολοταχώς και εντός ευρώ. Στο χέρι μας είναι να μην φτιάξουμε ένα διεφθαρμένο μεγάλο Κόσοβο, αλλά ένα μικρό νέο ευρωπαϊκό παράδειγμα ανατροπής του νεοφιλελευθερισμού, οικονομικής αναγέννησης και κοινωνικής δικαιοσύνης.

«Δεν θα φύγουμε από την ευρωζώνη, εκτός αν διαλυθεί. Δεν μπορούν να μας διώξουν από την ευρωζώνη». 

    Ο μύθος αυτός είναι δημοφιλής, ειδικά στον ΣΥΡΙΖΑ. Πέρα από το ατυχές της υποτιθέμενης «μπλόφας», είναι μια λάθος απάντηση σε ένα λάθος ερώτημα. Αν το ερώτημα είναι το Κουβέλειο «θα σας βγάλω από το μνημόνιο σταδιακά και θα εγγυηθώ και την παραμονή στο ευρώ», τότε ας μην πούμε άλλα. Αν το ερώτημα είναι πως θα εφαρμοστεί ένα διαφορετικό πρόγραμμα λαϊκής ανακούφισης και ανατροπής των μνημονίων (που υπερασπίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ με το πρόγραμμά του), τότε η απάντηση έχει πρόβλημα. Τέτοιο πρόγραμμα εντός ευρωζώνης (και αρκετά πράγματα και εντός Ε.Ε.) δεν μπορεί να υλοποιηθεί. Ούτε σοβαρή αναδιανομή, ούτε ανάπτυξη προς όφελος των εργαζομένων και για να χτυπηθεί η ανεργία, ούτε εθνικοποιήσεις-κοινωνικοποιήσεις, ούτε κοινωνικό κράτος, ούτε πολύ περισσότερο αθέτηση του χρέους. Για όλα τα παραπάνω, ο καταστατικός χάρτης, το DNA της ΕΕ και της Ευρωζώνης επιτάσσει τα εντελώς ανάποδα. Ο νεοφιλελευθερισμός στην Ε.Ε. δεν θα ανατραπεί ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες της Ευρώπης ώστε μέσα σε αυτό το κύμα θα ανατραπεί και στην Ελλάδα. Δεν σημαίνει ότι με το να φύγεις τα έχεις λύσει όλα. Ούτε ότι υπάρχουν έτοιμες λύσεις πχ για ένα σύγχρονο κοινωνικό κράτος απέναντι στα νοσηρά φαινόμενα του ΠΑΣΟΚ του ’80. Ούτε ότι μια κυβέρνηση της αριστεράς στις 18 Ιουνίου θα βγάλει 10 διατάγματα για το ΝΑΤΟ, το ευρώ, το χρέος, τις εθνικοποιήσεις και θα έρθει ο σοσιαλιστικός παράδεισος. Ούτε στην Οκτωβριανή Επανάσταση δεν έγιναν τα πράγματα όπως τα λέει η Παπαρήγα! Όμως απέναντι στην φενάκη της προ κρίσης εποχής ότι η Ε.Ε. θα μετασχηματιστεί σιγά σιγά σε μια «άλλη Ευρώπη» μέσα από αγώνες, εκλογές, ανατροπές συσχετισμών, θα πρέπει να είμαστε πιο πραγματικοί. Το πραγματικό ερώτημα είναι τι θετικό έδωσε στον ελληνικό λαό το ευρώ, πέρα από το χαμηλό επιτόκιο και το φτηνό χρήμα για τον δανεισμό. Με τα γνωστά αποτελέσματα και αδιέξοδα. Για να μην αναρωτηθούμε τι άλλο έχει να δώσει... Το πραγματικό ερώτημα είναι με ποια εργαλεία, με ποιες πολιτικές, με ποιο όραμα μπορεί να έρθει μια κοινωνική αναγέννηση απέναντι στην κρίση. Ας συζητήσουμε όσο χρειάζεται για το αν γίνεται σοσιαλισμός σε μία χώρα, αν είμαστε υπέρ του κρατικού παρεμβατισμού και της επιστροφής στο έθνος κράτος ή αν η λύση θα έρθει μέσα από ένα άλλο, απροσδιόριστο ακόμα, πεδίο. Όμως, όποιος προσπαθεί να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα και να μην πέσει πάνω στον τοίχο της ευρωζώνης, λέει ψέμματα.

Οι επόμενες μέρες θα είναι καθοριστικές για το τι κυβέρνηση θα έχουμε στις 18 Ιουνίου. Όσο ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει σε ένα πρόγραμμα ρήξεων, τόσο η επιχείριση φόβου και τρομοκράτησης θα γιγαντώνεται. Όσο μεγαλώνει ο φόβος, τόσο θα πιέζεται ο ΣΥΡΙΖΑ για αναδιπλώσεις και ενσωμάτωση. Το γνωστό απόφθεγμα «δεν έχουμε τίποτα άλλο να χάσουμε πέρα από τις αλυσίδες μας», δείχνει σημάδια αντοχής. Αλλά δεν είναι ενεργητικό, προωθητικό, δεν συγκροτεί ενεργητικό λαϊκό ρεύμα. Η επιθετική και πειστική απάντηση στην επιχείρηση φόβου είναι απαραίτητος όρος για να μην ενσωματωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ και η ελπίδα που φέρει.

*Φραγκλίνος Ρούζβελτ


Δεν υπάρχουν σχόλια :